محصولات پلیمری متنوع هستند؛ کاربرد محصولات پلیمری متناسب با جنس پلیمر مشخص می شود. رزین یکی از انواع پلاستیک ها بوده از پلیمرها درست شده اند. محصولات پلیمری، ترکیبی بوده و با اضافه کردن سایر مواد، تغییر یافته یا و در وضعیت پایدار قرار می گیرند.
ماده اولیه
ماده اولیه پلیمر از کربن بوده و از مشتقات نفت بدست می آیند. مولکول های محصولات پلیمری، ریز بوده و با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. مولکول های متفاوت پلیمر از طریق فرایند پلیمریزاسیون باهم و با سایر مواد اولیه ترکیب می شوند.
پلاستیک ها، پلیمر بوده ولی پلیمرها ممکن است از پلاستیک ساخته نشده باشند. سلولز جزء محصولات پلیمری بوده ولی مانند پلاستیک ها فراوری نمی شوند و با تغییر وضعیت اولیه تغییر می کنند.
انواع مواد پلاستیکی
پلاستیک، یکی از محصولات پلیمری بوده که با ترکیب سایر مواد به ماده ای ارزشمند تبدیل می شود و با قالب ریزی یا با سایر روش ها فراوری می شود. با تعدیل دما و شرایط می توان پلیمر را تولید کرد. پلاستیک ها، محکم بوده و فاقد ویژگی ارتجاعی معکوس هستند و این ویژگی باعث تمایز پلاستیک نسبت به لاستیک و الاستومرها می شود.
پلاستیک ها به دو گروه ترموپلاستیک و ترموست طبقه بندی می شود. پلاستیک های ترموپلاستیک بخاطر تزریق یا خارج کردن رزین ها، نرم و ذوب می شوند و می توان آن ها را بازیابی کرد. پلاستیک های ترموست فاقد این ویژگی هستند. ترموپلاستیک ها، نسبت به گروه دومی مهم هستند. پلاستیک هوموپلیمر از یک ماده و کوپلیمرها از دو مولکول ساخته شده اند.
محصولات پلیمری بی شکل و بلوری
محصولات پلیمری به دو گروه بی شکل و بلوری تقسیم بندی می شوند. پلیمر بی شکل شفاف هستند. پلی استایرن از این گروه مواد به شمار می رود. پلیمر بلورین، شکل منظم و بلوری بوده و مواد تشکیل دهنده این مواد مانند گروه اولی است. پلیمر، نیمه بلوری هستند. این محصولات نسبت به گروه بی شکل، محکم بوده و فاقد ویژگی شکنندگی هستند. افزایش دما در این گروه محصولات پلیمری موجب تغییر شکل شده و این یکی از ویژگی های بارز آن ها به شمار می رود.
رنگ پلیمرها مات و شفاف بوده و در دمای خاصی شکل اولیه خود را از دست می دهند. پلی اتیلن یکی از پلیمر نیمه بلوری ترموپلاستیک است. پلی استایرن، شفاف کریستالی و بی شکل بوده است. از هردو محصولات پلیمری بی شکل و بلوری در مطالعات پلاستیک استفاده می شود.
اسامی و حروف اختصاری محصولات پلیمری ترموپلاستیک
محصولات پلیمری به دو گروه ترموست و ترموپلاستیک طبقه بندی می شوند. از ترموپلاستیک ها در مطالعات آزمایشگاهی پلاستیک استفاده می شود و این مواد در صنعت پلاستیک، نقش مهمی دارند.
پلی استایرن، پلی کربنات و PMMA بی شکل بوده و نقطه مقابل این مواد پلاستیکی به پلیمر پلی اتیلن، پلی پروپیلن، PET و نایلون گروه پلی آمید اشاره کرد که همگی شکل خاصی دارند.
اسامی متداول ترموپلاستیک
پلیمر با پیشوند پلی شناخته می شوند که به معنای ویژگی تعداد بالای مولکول های پلاستیکی است. مواد پلاستیکی از ترکیب دو یا چند ماده اولیه شیمیایی تهیه می شوند. محصولات پلیمری براساس ماده اولیه نامگذاری می شوند. پلی استایرن و پلی پروپیلن مصداق این سخن است.
کاربرد
مهمترین کاربرد پلیمر در صنایع هوافضا، خودروسازی، الکترونیک، و تجهیزات پزشکی بوده و هر روز بر دامنه کاربردها افزوده می شود.
کاربرد هر یک از محصولات پلیمری با توجه به عمر مفید محصول مشخص می شود. پلیمر با توجه به استاندارد ISO طبقه بندی شده و کاربرد هر کدام مشخص می شود. با توجه به ویژگی هر محصول می توان میزان عمر مفید پلیمر را مشخص کرد. پلیمرها به عنوان پرکننده صنعتی، حلال ها، رنگدانه ها، جوهر استفاده می شود.
مهمترین صنایع هدف
- بسته بندی
- کالاهای مصرفی
- مصالح ساختمانی
- پزشکی
- هوافضا
- خودروسازی
- چاپ ۳ بعدی
- تجهیزات ورزشی
- مطالعات آزمایشگاهی
- هولوگرافی
- تصفیه آب
- مدارهای الکترونیکی چاپی
- محصولات سازگار با محیط زیست
- پلیمرهای سازگار با محیط زیست
متخصصین محصولات پلیمری براساس دانش تخصصی خود، دامنه کاربرد این حوزه را توسعه و گسترش می دهند.
انواع محصولات پلیمری
-
پلی کربنات (PC)
یکی از شناخته شده ترین پلیمرها بوده و در ساخت دیسک های فشرده، تصفیه آب، بطری، ویترین مغازه و پارتیشن استفاده می شود.
-
پلی اورتان (PE)
این ماده پلیمری برای ساخت ورقه های فلزی، روکش صندلی ماشین، لباس های ضد آب، روکش، کمربند و چارچوب تصویر و عکس استفاده می شود.
-
پلی استایرن (PS)
ماده شناخته ای در تولید عایق های دمایی، محفظه دستگاه تهویه هوا، اسباب بازی و قطعات و لوازم یدکی خودرو استفاده می شود.
-
پلی وینیل کلراید (PVC)
این ماده پلیمری یکی از شناخته شده ترین مواد پلاستیکی در دنیا است. از این ماده برای ساخت مواد اولیه سقف، انواع لوله آب، پرده های پنجره، لوله فاضلاب و دستگاه تهویه هوا استفاده می شود.
-
پلی پروپیلن (PP)
با اسامی مختلفی در کشورهای مختلف شناخته می شود. از این ماده در صنایع مواد غذایی، شیمیایی، نساجی، کالاهای بیمارستانی استفاده می شود.
نتیجه گیری
محصولات پلیمری به دو گروه بی شکل و بلوری تقسیم بندی می شوند و از مشتقات نفت بدست می آیند. از این محصولات در صنایع خودروسازی، هوافضا، پزشکی، مصالح ساختمانی، آب و فاضلاب، نساجی، پزشکی و داروسازی، الکترونیک، لوازم خانگی، بسته بندی، لوازم و تجهیزات ورزشی، محصولات سازگار با محیط زیست، کالاهای مصرفی استفاده می شود.