مواد پلیمری شاید در نظر اول، متفاوت به نظر برسند ولی ماده اولیه بسیاری از صنایع محسوب می شوند. پلیمر در صنایعی مانند هوا و فضا، خودرو، الکترونیک، بسته بندی و پزشکی به کار می رود.
کاربرد مواد پلیمری در صنایع مختلف
مواد پلیمری در صنایعی مانند هواپیما، دستگاه های پزشکی، داروها، دستگاه های حسگر زیستی، مهندسی بافت و لوازم آرایشی به کار می روند. کاربرد مواد اولیه پلیمری هر روز در حال توسعه و گسترش است. در صورتی که نحوه رفتار مولکولی مواد اولیه پلیمری را متوجه شوید به ارزش آن ها پی خواهید برد. از پلیمر در فوم، انواع چسب، و کامپوزیت، مواد پر کننده، الیاف، غشاها و امولسیون ها، روکش و لاستیک، مواد آب بندی، رزین های چسبنده، حلال ها، جوهر و رنگدانه ها استفاده می شود.
میلیون ها مولکول به هم متصل می شوند و هزار بار خود را تکثیر می کنند تا در نهایت مواد پلیمری شکل بگیرند. اتم ها مانند حلقه های زنجیر بهم پیوند خورده اند و در نهایت زنجیره پلیمری را تشکیل داده اند. پیوندهای مولکولی در زنجیره پلیمر، اغلب اوقات پیوندهای تکراری نامیده می شوند.
ساختار مولکولی پلیمر نسبت بهم متفاوت هستند. پلی اتیلن یکی از نمونه هایی است که برای تولید پلیمر استفاده می شود. از پلیمر برای تولید کیسه ها و ظروف پلاستیکی استفاده می شود.
صنایع مختلف استفاده کننده از مواد پلیمری
-
هواپیمایی
ساخت بدنه هواپیما و سایر تجهیزات
-
هوا فضا
ساخت ماهواره های فضایی و تجهیزات جانبی
-
ورزش
ساخت تجهیزات و انواع و اقسام توپ و میز ، لباس، و کفش های ورزشی
-
چاپ
طراحی و چاپ محصولات پلاستیکی ۳ بعدی
-
هولوگرافی
چاپ تصاویر سه بعدی
-
تصفیه آب
ساخت لوله آب پلی اتیلن، لوله PVC
-
الکترونیک
ساخت ترانزیستورهای مدار ارگانیک، دیودهای ساطع کننده نور، سلول های خورشیدی، قطعات رادیو و تلویزیون، CD, DVD
-
شیمیایی
ساخت مواد شیمیایی سازگار با محیط زیست، تهیه و ساخت انواع و اقسام مواد شیمیایی اولیه و زیست توده، انواع محصولات ضد خوردگی و ساییدگی، لاک ، الکل، روان کننده ها، مواد پخش کننده
-
آتش نشانی
ساخت لوله های آبپاش ضد حریق، جلیقه های ضد حریق، کلاه های آتش نشانی
-
نظامی
ساخت سکوهای پرتاب موشک، جلیقه های ضد گلوله، طناب، گلوله های پلاستیکی، شیشه ای
-
کشاورزی
استفاده از مواد پلیمری برای تهیه مالچ، رشد و سلامت گیاه، دستگاه های و تجهیزات پزشکی و باغبانی
-
بهداشت و پزشکی
ساخت مسواک، مواد آرایشی، شامپو، کلیه دستگاه های پزشکی و دارویی، کیسه خون، سرنگ های تزریق، دستکش های لاستیکی، نخ های بخیه، لنز چشم، پروتز، ایمپلنت ها، دریچه های قلب مصنوعی، بای پس قلبی ریوی، دستگاه های همودیالیز، پوست مصنوعی، داروهای پلیمری
-
بسته بندی
ساخت ظروف بسته بندی، بطری ها و بشکه، لاستیک های بزرگ و کوچک
-
ساختمان سازی
پنجره UPVC، مبلمان، کفپوش، لوله ها
-
خودروسازی
ساخت برف پاک کن، شیشه جلو و عقب اتومبیل، صندلی ماشین، مخزن سوخت، لاستیک های در، ضربه گیر
-
لوازم خانگی
وسایل آشپزخانه و انواع و اقسام اسباب بازی
-
جداسازی
غشای سوختی، رزین های تبادل یونی، فیلتراسیون، غشای مصنوعی
-
هنر
ساخت ماکت ها و ماژول های هنری، مجسمه ها
مواد پلیمری مصنوعی
با فراوری مواد پلیمری آلی و گیاهی و ترکیب با سایر مواد، مواد پلیمری مصنوعی ساخته می شود که در بسیاری از صنایع از این مواد پلیمری مصنوعی استفاده می شود.
انواع پلیمرهای مصنوعی معدنی
- پلی فسفاژن (POLYPHOSPHAZENE)
- پلی سیلوکسان (POLYSILOXANE)
انواع پلیمرهای مصنوعی با ساختار آلی
- پلی اورتان ترموپلاستیک
- تفلون
- نایلون
- پلی استایرن
- پلی وینیل کلراید
- پلی پروپیلن
- پل اتیلن با چگالی پایین
- پلی اتیلن با چگالی بالا
گستردگی کاربرد مواد پلیمری
- در صنایع خودروسازی و هوافضا از این مواد استفاده می شود. امروزه می توان به کمک مواد پلیمری محصولات مختلف و متنوعی را ایجاد کرد. با دقت به کالاها و محصولات محل زندگی و کسب و کار خود می توانید به استفاده از این مواد در صنایع مختلف پی ببرید.
- با تغییر ساختار شیمیایی این مواد و ترکیب آن ها با سایر مواد می توان محصولات متنوع و مختلفی را طراحی و تولید کرد که بی ضرر باشند. در صورتی که بشر بتواند این امر را محقق سازد بخشی از مشکلات زیست محیطی و سلامتی انسان تامین خواهد شد.
- کالاهای تولیدی این مواد به گونه ای است که همه مردم و متخصصان در هر کسب و کاری می توانند از این محصولات استفاده کنند.
- تجزیه مواد پلاستیکی یکی از بزرگترین مشکلات بشری است و حل این مشکل نیازمند همیاری و همکاری بین المللی مردم و دولت ها است.
- بسیاری از مردم انتظار دارند که دولت ها همیشه برای حل مشکلات وارد عمل شوند و خود را کنار می کشند و در حل مشکلات جامعه و محیط زیست مشارکت نمی کنند.
- امروزه گروه های زیست محیطی، ضایعات پلاستیکی طبیعت را پاکسازی می کنند. تعداد این گروه ها بسیار اندک است و برای تامین هزینه های خود از روش های ابتکاری استفاده می کنند.
نتیجه گیری
کاربرد مواد پلیمری به حدی گسترده است و این مواد در صنایع مختلفی به کار برده می شود. و هر روزه بر دامنه این محصولات افزوده می شود.
اگرچه براساس تحقیقات دانشمندان، مواد پلاستیکی برای زندگی انسانی مضر هستند ولی کالاها و محصولات پلاستیکی نه تنها از زندگی کنار گذاشته شده و برای عدم استفاده از آن ها مواد و کالاهای جایگزینی معرفی نشده و هر سال بر دامنه و حوزه های استفاده این کالاهای پلاستیکی اضافه شده و کالاهای جدیدی تولید می شوند که حداقل در بخشی از دستگاه از مواد پلاستیکی استفاده شده است.